Vergi Muafiyetiyle Araç Satın Alma Rehberi

Otomobillerde ÖTV, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu kapsamında alınır. Bu vergi, mevzuatlara göre temel ihtiyaçlar dışında kalan pek çok ürün ve hizmet üzerinden alınır. Arabalar da temel ihtiyaçlar dışında tutulduğu için, üretici tarafından belirlenen fiyat üzerinden hesaplanan bir ÖTV tutarı, aracın nihai satış tutarına eklenir. 

Araçlarda ÖTV oranları %45 ile %220 arasında değişir. Bu oranlar, motor silindir hacimleri ve vergisiz fiyatlara göre belirlenen vergi dilimlerine göre hesaplanır. 

Otomobillerde MTV, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu kapsamında alınır. Bu vergi, her yıl iki eşit taksit olmak üzere araç sahiplerinden tahsil edilir. MTV için yüzdelik oranlar değil, net tutarlar vardır ve hemen her yılın başında, yetkili kurumlar tarafından belirlenen oran üzerinden güncelleme yapılır. 

MTV tutarlarının belirlenmesinde çeşitli faktörler rol oynar. Bu faktörlerden biri aracın yaşıdır. Bir diğer faktör motor silindir hacmiyken 01.01.2018 tarihinden sonra tescil edilen araçlarda KDV’siz satış fiyatları da dikkate alınır. 

ÖTV muafiyeti, Özel Tüketim Vergisi ödenerek satın alınması gereken araçların, bazı durumlar özelinde, vergi ödenmeksizin satın alınabilmesini kapsayan bir uygulamadır. Araçlarda ÖTV muafiyetinden engelli bireyler yararlanabilirler. 

Engelliler için ÖTV muafiyetinde iki farklı uygulama vardır. Engel oranı %90 ve üzeri olan bireylerden ÖTV tahsil edilmezken engel oranı %40 ile %89 arasında olanlara, %23,6 oranında indirim uygulanır.

MTV muafiyeti, belirli durumlar özelinde Motorlu Taşıtlar Vergisinin tahsil edilmemesini kapsayan bir uygulamadır. Bu uygulamadan yararlanabilen kişiler de yine engelli bireylerdir. %90 ve üzerinde engellilik durumu bulunanlar, doğrudan MTV’den muaf tutulur. Engel oranı %40 ile %89 arasında olanlar ise araçta yapılan tertibat değişikliğini gösteren belge ile vergi dairesine başvurarak muafiyet hakkı kazanırlar.

Engelli ehliyeti, %40 ve daha fazla oranda engel durumu bulunan kişilere verilen sürücü belgesidir. Bu ehliyetin alınabilmesi için en az %40 oranında bir engel durumu söz konusu olmalıdır. Bu durumdaki bireyler, engel oranını ve sürücü olabilme durumunu gösteren bir engelli raporu ile sürücü kursuna kaydolarak engelli ehliyeti alabilirler. Ayrıca yazılı sınavı ve direksiyon sınavını yeterli puan alarak geçme şartı, engelli ehliyetler için de geçerlidir.

ÖTV muafiyetinden faydalanarak araç satın almak için hem engelli ehliyeti hem de engelli raporu gerekir. Bu durum, sadece %90 ve üzeri engele sahip olan 18 yaşından küçük bireyler için geçerlidir. Söz konusu çocuklar ehliyet alamayacakları için ebeveynler veya vasi belgesine sahip vekiller, çocuğun engelli raporu ile araç satın alabilirler. 18 yaşından küçük ve %90 üzeri engele sahip olan çocuklar adına alınan araçları, ruhsata kaydedilen ebeveyn, vasi ve akrabalar, kendi ehliyetleri ile kullanabilirler.

Engelli ehliyeti ile vergiden muaf araç satın alınabilmesi için, öncelikle engel oranını ve kullanılabilir araç niteliklerini (tertibatlı, tertibatsız, otomatik vitesli vb.) gösteren bir engelli raporu gerekir. Bu raporu almak için; kimlik, fotoğraf, muayene belgesi, başvuru formu ve dilekçe gibi belgeler hazırlanarak tam teşekküllü bir sağlık kuruluşuna başvuru yapılır. 

Alınan engelli raporu ile birlikte engelli ehliyeti, ÖTV ödeme belgesi ve eğer kişi 18 yaşından küçükse vasi kararı belgesi hazırlanarak yetkili bayiden araç satın alınabilir. ÖTV ödeme belgesi için vergi dairesine başvurulmalıdır. Vergiden tamamen muaf olmayan engelli bireyler, gerekli indirimler yapıldıktan sonra hesaplanan ÖTV’yi vergi dairesine ödedikten sonra bu belgeyi araç satış bayisine ibraz etmelidir.