Elektrikli araba şarj cihazları tüm dünyada aynı mı?

Elektrikli araçların şarjı üç farklı seviyede sınıflandırılabilir. Bu seviyeler bir aracı şarj ederken kullanılan güç çıkışlarını, dolayısıyla şarj etme hızını ifade eder. Her seviyede, düşük veya yüksek güç kullanımı ve AC veya DC şarjını yönetmek için dizayn edilmiş konektör türleri bulunur. Elektrikli aracınız için farklı şarj seviyeleri, aracınızı şarj ettiğiniz hızı ve gerilimi ifade eder. Kısaca, Seviye 1 ve Seviye 2 şarjlar için aynı standart fişler ve uygun adaptörler kullanılmakla birlikte, DC hızlı şarjı için farklı markalara göre ayrı fişler gereklidir.

Seviye 1 Şarj (120 volt AC)

Seviye 1 şarj cihazları, basitçe standart bir elektrik prizine takılan 120 voltluk AC fişi kullanır. Bir ucunda prize takılan standart üç ayaklı ev tipi fiş, diğer ucunda araç için standart J1722 konektör bulunan Seviye 1 EVSE kablosu ile yapılabilir. 120V AC prize takıldığında şarj oranları 1,4 kW ile 3 kW arasında değişir. Batarya kapasitesine ve durumuna bağlı olarak şarj 8 saat ila 12 saat arasında sürer.  

Seviye 2 Şarj (240 volt AC)

Seviye 2 şarj genellikle halka açık şarj olarak adlandırılır. Evinize Seviye 2 şarj ekipmanı kurulabilir, yoksa çoğu Seviye 2 şarj cihazı yerleşim alanlarında, kamu kuruluşlarınca işletilen otoparklarda, iş yerlerinde ve özel kişilerce işletilen yerlerde bulunur. Montaj gerektiren Seviye 2 şarj cihazları, 240V AC fişi aracılığıyla şarj olanağı sunar. 7 kW ila 22 kW'lık şarj oranına sahip Tip 2 konektör ile şarj işlemi genellikle (batarya kapasitesine bağlı olarak) 1 ila 11 saat sürer. Örneğin, 64 kW batarya ile donatılmış KIA e-Niro’nun şarj süresi, şarj istasyonuna bağlı 7,2 kW’lık Tip 2 şarj cihazı ile yaklaşık 9 saattir.

DC Hızlı Şarj (Seviye 3 Şarj)

Seviye 3 şarj, elektrikli araçları şarj etmenin en hızlı yoludur. Seviye 2 şarj üniteleri kadar yaygın olmamasına rağmen, Seviye 3 şarj cihazları da yoğun nüfuslu her yerde bulunabilir. Seviye 2 şarjın aksine, bazı elektrikli araçlar Seviye 3 şarja uygun olmayabilir. Montaj gerektiren Seviye 3 şarj cihazları, 480V AC veya DC fişleri aracılığıyla şarj olanağı sunar. 43 kW ila 100+kW şarj oranı ile CHAdeMO veya CCS konektörü kullanılarak şarj süresi 20 dakika ila 1 saat arasında sürebilir. Hem Seviye 2 hem de Seviye 3 şarj cihazlarında şarj istasyonlarına bağlanmış konektörler bulunur.

Şarj edilen her cihazda olduğu gibi, araba bataryanızın verimliliği her şarj ile düşecektir. Gerekli özen gösterilirse, araba bataryaları beş yıldan daha uzun süre kullanılabilir! Ancak arabanızı ortalama koşullarda günlük olarak kullanıyorsanız, bataryanızı üç yıldan sonra değiştirmeniz önerilir. Bu süre geçtikten sonra çoğu araba bataryası yeterince güvenilir olmayacaktır ve bu sebeple bazı güvenlik sorunlarına yol açabilir.

Elektrikli araba fişlerinin türleri

AC (alternatif akım) şarj için iki farklı fiş

Tip 1 fiş

Tip 1 fiş, Amerika ve Asya’daki elektrikli otomobiller için tek fazlı standart fiştir. Aracınızı, 7,4 kW’a kadar çıkan güç seviyesinde şarj etmenizi sağlar.

Tip 2 fiş

Tip 2 fiş, üç fazlı bir fiştir ve standart model olarak kabul edilir. Akımın geçmesini sağlayan üç ekstra kablo sayesinde aracınızı daha hızlı çalıştırır.  Özel mekanlarda şarj gücünün 22 kW'a kadar çıkması olağandır, halka açık şarj istasyonlarında ise 43 kW'a kadar güç kullanılabilir. Halka açık şarj istasyonlarının çoğu tip 2 prize sahiptir. Şarj kablosu tiplerinin üçü de bu priz ile kullanılabilir ve elektrikli araçlar hem tip 1 hem de tip 2 fişler ile şarj edilebilir.

DC (doğru akım) şarjı için iki farklı fiş

Tip 2 Kombo (Birleşik Şarj Sistemi veya CCS)

CCS fişi, tip 2 fişin geliştirilmiş bir hali olan beş uçlu bir fiştir. Hızlı şarj için ekstra iki güç bağlantısına sahiptir ve 170 kW’a kadar AC ve DC şarj gücü sağlar. Pratikte bu değer genellikle 50 kW civarındadır.

CHAdeMO Fişi

CHAdeMO fişi, hızlı şarj istasyonlarında kullanılan 10 uçlu bir fiştir. Bunlara Seviye 3 şarj cihazı adı verilir ve 125A'ya kadar ulaşabilen akımla 50 kW'a kadar güç sağlayabilirler. Bu hızlı şarj sistemiyle, uygun halka açık şarj istasyonlarında 50 kW’a kadar şarj kapasitesinden faydalanılabilir.

Mod 2 şarj kablosu

Mod 2 şarj kabloları genellikle ev soket bağlantıları içindir ve tedarikçiler tarafından sağlanır. Bölgeye göre farklı versiyonları vardır. Konektör fişi ile araç fişi arasındaki bağlantıyı sağlamak için ICCB In-Cable Control Box adı verilen bir kutu kurulur.

Mod 3 şarj kablosu

Mod 3 şarj kabloları da bölgeye göre değişiklik gösterir ama şarj istasyonunu doğrudan elektrikli aracınıza bağlarlar. Şarj istasyonlarında genellikle tip 2 soket bulunur, bu soketler araçların hem tip 1 hem de tip 2 fişler ile şarj edilmesine olanak sağlar. Bölgeye ve üreticiye bağlı olarak, tip 2’den tip 2’ye mod 3 şarj kablosu veya tip 2’den tip 1’e mod 3 şarj kablosu gereklidir.